Senat RP przyjął uchwałę dotyczącą uczczenia jubileuszu Związku Podhalan /zdjęcia/
21 kwietnia br. Senat RP przyjął po drugim czytaniu projektu, uchwałę w sprawie uczczenia 105-lecia Związku Górali, 90-lecia Związku Podhalan oraz 80-lecia Związku Podhalan Północnej Ameryki. "Gdy słyszę krzywdzące Związek Podhalan opinie, że jest to swego rodzaju organizacja promująca nacjonalizm góralski, bądź też organizacja hołubiąca tylko jedną społeczność - to chce mi się śmiać" - komentuje wnioskodawca i autor uchwały senator Tadeusz Skorupa.
Jak dodał - "jest to bardzo ważna uchwała dla nas, dla polskich górali. Ale jest to bardzo ważna uchwała przede wszystkim dla wszystkich tutaj zaproszonych Prezesów Związku Podhalan, bo potwierdza, że ich społeczna praca na czele tak dużej organizacji nie pozostała Polsce obojętna".
Senator dziękował za ogromny trud i pracę: Wincentemu Galicy, Józefowi Staszelowi, Franciszkowi Bachledzie - Księdzularzowi, Stanisławowi Kowalczykowi, Andrzejowi Gąsienicy Makowskiemu, Janowi Hamerskiemu i obecnemu prezesowi Maciejowi Motorowi Grelokowi, a także prezesowi Związku Podhalan Północnej Ameryki Stanisławowi Zagacie.
Wymienił też przedstawicieli Rady Naukowej Związku Podhalan, w tym - prof. Stanisława Hodorowicza, prof. Marię Dzielską, dr Stanisławę Trebunie Staszel i kapelanów - ks. Tadeusza Juchasa, obecnego w Warszawie ks. Władysława Zązla i organizatora Podhalańskich Rekolekcji w Rzymie ks.Władysława Zarębczana.
"Związek Górali powstały 105 lat temu był podwaliną stworzenia przez tak zacnych ludzi, jak: Tytus Chałubiński, Władysław Matlakowski, Feliks Gwiżdż, Jakub Zachemski, Bronisław Dembowski, Stanisław Witkiewicz, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Andrzej Chowaniec, Andrzej Stopka Nazimek, Wojciech Brzega czy Władysław Orkan - Związku Podhalan - mówił w wystąpieniu Skorupa. I dalej: "Oczywiście oprócz nich były rzesze zwykłych członków czy aktywistów, o których nie możemy zapominać. Jak widać z życiorysów, wśród założycieli byli więc nie tylko podhalańscy górale ale również intelektualiści i artyści spoza Podhala. Jeżeli więc dzisiaj, gdzie nie gdzie, słyszę krzywdzące Związek Podhalan opinie, że jest to swego rodzaju organizacja promująca nacjonalizm góralski, bądź też organizacja hołubiąca tylko jedną społeczność - to chce mi się śmiać. Tak absolutnie nie jest. Jest faktem za to, że Nasze podhalańskie organizacje powstały i zrodziły się na gruncie tradycyjnej tęsknoty za ślebobą, a później o tą ślebodę walczyły myślą, dobrymi uczynkami, mową i pieśniami, takimi jak np. „ zatonie, zatonie, piórecko na wodzie, ale nie zaginie, nuta o ślebodzie”. Bo jak twierdził śp. ks. Józef Tischner co oznacza słowo śleboda wie 100 procent góroli i 50 procent ceprów. A słowo to znacy po górolsku: wolność. „ino po górolsku słowo to brzmi bardziej konkretnie. Bo co znacy po ceprowsku, ze jakiś cłek jest wolny? Ano... som dwie mozliwości: abo ten cłek ciesy sie swobodom, abo grzebie sie jako ślimok. Zaś po górolsku jeśli powiemy, ze cłek jest ślebodny, wte nimo wątpliwości, co to znacy. Ślebodny to ślebodny. I syćko jest jasne.”
W wystąpieniu senator Skorupa podkreślił ogromną rolę Związku Podhalan Ameryki Północnej zaznaczając jaką wielką wagę Podhalanie przywiązują do łączności z Polską. Nawiązał też do niedawnej wypowiedzi jednego z marszałków Sejmu: "bardzo smutne jest obrażanie tych setek tysięcy Polaków, dających wielokrotnie dowody przywiązania do Ojczyzny oraz walczących o dobre imię Polski i Polaka, bardzo często wspierających Ojczyznę w najbardziej trudnych chwilach - przez wicemarszałka polskiego parlamentu. Polacy żyjący w Ameryce, a w szczególności w Chicago i okolicach, mogą być bowiem dumni ze swych osiągnięć, a my tutaj w kraju musimy to dostrzec. Dlatego nie chciejmy dopuścić, aby w przyszłości pojawiły się tego typu jątrzące wypowiedzi. Na pokrzepienie polskim Amerykanom przypomnę zaś słowa nieodżałowanego Marszałka Senatu śp. Andrzeja Stelmachowskiego, który jeszcze niedawno na posiedzeniu naszej senackiej komisji tak wyraził się o Was: „chciałbym jeszcze dodać, że jeśli chodzi o Związek Podhalan, to byłem u nich w Chicago i muszę powiedzieć, że ich siedziba to jest naprawdę bardzo, bardzo ładny budynek. Oni byli niezmiernie serdeczni. Uważam, że to jest wzorcowa organizacja, takich wiele nie ma. Ale oni są potęgą nie tylko kulturalną, lecz także pod względem wpływu na życie polonijne, mogą być wzorcem. Takie przykłady należy pokazywać innym”.
Na koniec stwierdził: "Dzisiaj w Senacie RP, rozpoczynamy w szczególnych okolicznościach rok jubileuszowy dla Związku Podhalan i już dzisiaj widać, że będzie to dla polskich górali - Wielki Rok”.
Uchwałę senatorowie przyjęli jednogłośnie.
Źródło: Biuro Senatorskie
opr. s/