Sejmik przyjął Program Ochrony Powietrza
Sejmik Województwa Małopolskiego przegłosował przyjęcie Programu ochrony powietrza dla naszego regionu. Dokument określa obowiązki i zadania samorządów. Wprowadza także zapis o utworzeniu w każdej gminie stanowiska ekodoradcy oraz punktu obsługi programu dotacyjnego Czyste Powietrze oraz o wsparciu osób dotkniętych tzw. ubóstwem energetycznym.
Do najważniejszych zadań określonych w Programie ochrony powietrza należą przyspieszenie wymiany przestarzałych pieców, promowanie wykorzystania odnawialnych źródeł energii poprzez zapewnienie wyższego dofinansowania dla nich oraz usprawnienie systemu kontroli. POP nie wprowadzi natomiast zakazu stosowania paliw stałych na terenie Małopolski. Na mocy obowiązujących uchwał antysmogowych wciąż będzie istniała możliwość instalacji pieców na drewno i biomasę, a nawet węgiel, pod warunkiem, że będą to urządzenia spełniające wymagania Ekoprojektu (to np. kotły zgazowujące drewno i piece posiadające automatyczny podajnik paliwa). Rolnicy i ogrodnicy w dalszym ciągu będą mogli wykorzystywać węgiel i drewno do ogrzewania tuneli i szklarni.
Ramy nowego POP zostały zapisane w ustawie Prawo ochrony środowiska. Do zadań gmin będzie należało przygotowanie spisu wszystkich źródeł ogrzewania. POP rekomenduje przeznaczenie od roku 2021 co najmniej 1% dochodów własnych gmin na działania związane z ochroną powietrza, część tej sumy ma być wykorzystana w programach osłonowych dla mieszkańców, którym warunki finansowe nie pozwalają na dostosowanie pieca do wymogów uchwały antysmogowej.
Do zadań gmin będzie należeć prowadzenie kontroli interwencyjnych palenisk oraz reakcja na zgłoszenia wysyłane za pośrednictwem aplikacji Ekointerwencja w terminie nie dłuższym niż 12 godzin. Gminy powinny przygotować wewnętrzną procedurę przeprowadzenia kontroli palenisk pod kątem przestrzegania uchwały antysmogowej i zakazu spalania odpadów do 30 września 2021 roku.
W programie zapisano zadania proponowane dla powiatów. To np. zatrudnienie do 30 czerwca 2021 r. ekodoradcy ds. klimatu, prowadzenie akcji informacyjnych o wymaganiach uchwał antysmogowych w ramach wydawania pozwoleń na budowę i przyjmowania zgłoszeń budynków. Rekomendowane jest też przeznaczenie od 2021 roku w ramach budżetu powiatu co najmniej 0,5% dochodów własnych na działania związane z ochroną powietrza. A już po 31 października bieżącego roku na stronie internetowej powiatu powinny znaleźć się informacje o aktualnej jakości powietrza, odnośniki do aplikacji Ekointerwencja i programu Czyste Powietrze.
POP wprowadza trzy stopnie zagrożenia zanieczyszczeniem powietrza. Wytyczne do ich ustalenia zostały skonsultowane z Głównym Inspektoratem Ochrony Środowiska i przedstawiają się następująco:
- stopień – gdy średnia stężenia pyłu PM10 z ostatnich 12 godzin przekroczy 80 µg/m3
- stopień – ogłaszany przez GIOŚ – gdy istnieje ryzyko przekroczenia wartości średniego dobowego stężenia pyłu PM10 – 100 µg/m3 (tzw. poziom informowania)
- stopień - ogłaszany przez GIOŚ – gdy istnieje ryzyko przekroczenia wartości średniego dobowego stężenia pyłu PM10 – 150 µg/m3 (poziom alarmowy).
W przypadku przekroczenia 2. i 3. stopnia wprowadzone będą działania zaradcze, np. zakaz stosowania dmuchaw do liści, zakaz aktywności dzieci i młodzieży na zewnątrz. Każdy z trzech stopni zanieczyszczenia powierza oznacza zakaz palenia w kominkach na paliwo stałe, o ile nie są one jedynym źródłem ogrzewania domu.
Korzyści dla mieszkańców Małopolski, płynące z wdrożenia POP to:
- fachowe porady związane z wymianą pieca zapewnione przez ekodoradcę zatrudnionego w każdej gminie
- łatwiejszy dostęp do programów dotacyjnych – punkt obsługi klienta Programu Czyste Powietrza w każdej gminie
- szybkie reakcje służb kontrolnych na zgłoszenia interwencyjne spalania śmieci – docelowo w ciągu maksymalnie 1 dnia roboczego
- bieżący dostęp do informacji o jakości powietrza – informacja dostępna na stronach internetowych gmin i miast
- wsparcie osób dotkniętych ubóstwem energetycznym np. poprzez tworzenie programów dopłat do kosztów ogrzewania.
UMWM, opr.s/